İki ya da daha fazla maddenin sabit bir miktar olmaksızın bir arada bulunmasından oluşan sisteme karışım adı verilir. Karışımı oluşturan maddeler bileşen olarak ifade edilir. Karışımların özellikleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir.
Karışımın Özellikleri:
– Homojen ya da heterojen olabilirler.
– Genel olarak farklı tür atom ve farklı tür moleküllerden oluşurlar.
– Belirli bir sembol ya da formülleri yoktur.
-Bileşenleri kendi özelliklerini korurlar. Yani karışımlar bileşen maddelerin kimyasal özelliklerini taşır, ancak fiziksel özelliklerini taşımaz.
-Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur.
– Belirli ve sabit bir hal değiştirme sıcaklıkları yoktur.
-Yoğunlukları karışan maddelerin oranına göre değişir
– Fiziksel yöntemlerle kendisini oluşturan maddelere ayrılabilirler.
-Saf değildirler.
Karışımları oluşturan bileşenlerin birbirine göre dağılımları farklı olabilir. Bir karışımda basınç, yoğunluk vb. fiziksel özelliklerin aynı olduğu bölgelere faz adı verilir.
Karışımlar bir fazlı veya çok fazlı olabilir.
Bir fazlı karışımlara homojen karışım, çok fazlı karışımlara ise heterojen karışım denir. Bir kaşık şeker suyla karıştırıldığında oluşan karışım tek fazlı yani homojen, zeytinyağı – su karışımı ise iki fazlı yani heterojendir.
Karışımı oluşturan maddelerin birbiri içerisinde karışımın her noktasına eşit oranda dağılmasıyla oluşan karışımlara homojen karışım denir. Homojen karışımlar çözelti olarakta adlandırılır. Çözeltiler katı, sıvı veya gaz halinde bulunabilirler.
Çözücü ve çözünen olmak üzere iki ana bileşenden meydana gelirler. Çözeltiyi oluşturan bu bileşenlerden genellikle miktarı çok olan maddeye çözücü, miktarı az olan bileşene ise çözünendenir. Çözeltisinde su bulunan karışımlarda su çözücü olarak kabul edilir.
Çözeltilerin Özellikleri
-Çözeltiler gaz, sıvı veya katı olabilir.
-Yapısında en az iki farklı tür madde vardır.
-Homojen yapıya sahip olup saf değillerdir. Belirli formülleri yoktur.
– Karışımı oluşturan maddelerin boyutu 10 nanometreden (1 nm= 10-9m) daha küçük olacak şekilde dağılmışsa, bu tür karışımlara çözelti denir.
-Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur.
-Çözelti kütlesi, çözücü ve çözünen kütleleri toplamına eşittir.
– Katı-sıvı çözeltilerde çözelti hacmi genellikle sıvı hacmine eşittir. Çünkü hacimde gözle görülür önemli bir değişiklik olmaz.
-Sıvı-sıvı çözeltilerde toplam hacim, çözeltiyi oluşturan sıvıların hacimleri toplamından küçüktür.
-Çözeltilerin belirli bir erime ve kaynama noktaları yoktur. Bu değerler bileşenlerin karışma miktarına bağlı olarak değişir.
-Çözelti oluşumunda bileşenlerin kimyasal özellikleri değişmez.
-Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrıştırılabilirler.
-İçerisinde iyon bulunduranları elektrik akımını iletir. İçerisinde sadece molekül bulunduranlar ise elektrik akımını iletmez.
A) Gümüş para B) Çeşme suyu C) Sirke D) Gazoz E) Hava
Yanıt B
A) Duman B) Bulanık su C) Toprak D) Çalkalanmış yumurta E) Doğal gaz
Yanıt E